Sytuacja w której nasz małżonek lub były małżonek ogłasza upadłość konsumencką, powoduje wiele stresujących sytuacji, ale aby tego uniknąć warto zapoznać się z sytuacją prawną w jakiej się znajdujemy. Z dniem ogłoszenia upadłości małżonka pozostającego w ustroju wspólności majątkowej, między małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa, a majątek wspólny, którego podział nie jest dopuszczalny, wchodzi do masy upadłości.
W przypadku gdy małżonkowie są współwłaścicielami nieruchomości na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej, to z dniem ogłoszenia upadłości jednego z nich, syndyk ma prawo sprzedać nieruchomość w całości mimo, iż jeden z małżonków nie jest dłużnikiem. W takim przypadku małżonek upadłego może domagać się stosownych rozliczeń. Jednak nie wiedząc o tej sytuacji małżonek postawiony może być pod ścianą. Warto więc wcześniej sprawdzić przed wystąpieniem do sądu o ogłoszenie upadłości jakie skutki będzie miała upadłość dla małżonka lub byłego małżonka.
Czy w takim wypadku intercyza będzie dobrą ochroną majątku jednego z małżonków. W kontekście upadłości konsumenckiej intercyza pozwala za uchronienie majątku małżonków, ale nie zawsze, wyłącznie w przypadku podpisania intercyzy na co najmniej dwa lata przed dniem ogłoszenia upadłości. Nie będzie zatem skuteczne ustanowienie rozdzielności majątkowej tuż przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej ( przed upływem dwóch lat) – może to rodzić podejrzenia, że dłużnik dąży do utrudnienia zaspokojenia wierzycieli.
A co w przypadku rozwodu lub separacji – czy wtedy majątek jednego z małżonków jest całkowicie chroniony? Rozwód lub separacja powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej. Aby jeden z małżonków w tej sytuacji nie ponosił odpowiedzialności z tytułu ogłoszenia upadłości konsumenckiej drugiego małżonka orzeczenie przez sąd separacji lub rozwodu musi nastąpić co najmniej 1 rok przed wnioskowaniem o upadłość konsumencką. Gdy pozew o rozwód został złożony do sądu przynajmniej dwa lata przed złożeniem wniosku o upadłość konsumencką, to rozdzielność będzie skuteczna nawet wtedy, gdy powstanie w krótszym niż rok okresie czasu.
Prawo chroni małżonka (lub rozwiedzionego małżonka) upadłego. Jeśli rozdzielność majątkowa, rozwód lub separacja nastąpiły, ale wymienione wyżej terminy nie zostały dotrzymane, to istnieją wyjątkowe sytuacje w których dopuszcza się zachowanie połowy majątku przez małżonka nie będącego dłużnikiem. W tej sprawie na wniosek małżonka, rozstrzyga sąd upadłościowy, który może zakazać sprzedaży majątku wspólnego przez syndyka do czasu rozstrzygnięcia sprawy.
