Czym się różni upadłość konsumencka od restrukturyzacji? To pytanie często zadają klienci, próbując podjąć decyzję, którą procedurę lepiej jest im wybrać. Upadłość konsumencką można ogłosić wobec podmiotu, który stał się niewypłacalny. Niewypłacalność jest definiowana jako sytuacja, w której niemożliwe staje się wykonywanie wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Ustawa prawo upadłościowe zakłada, że utrata możliwości wykonywania zobowiązań następuje, gdy opóźnienie w wykonywaniu zobowiązań pieniężnych przekracza 3 miesiące.
Z restrukturyzacji mogą korzystać odmiennie, zarówno podmioty niewypłacalne, jak i te, które są zagrożone niewypłacalnością, a ich sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie może pojawić się problem niewypłacalności. Najważniejsza różnica między postępowaniem restrukturyzacyjnym, a upadłościowym, to taka, że postepowanie upadłościowe wiąże się z zakończeniem prowadzonej działalności gospodarczej, a składniki firmy są stopniowo spieniężane, aby zaspokoić roszczenia wierzycieli. Restrukturyzacja natomiast nie wiąże się z likwidacją firmy. Przedsiębiorca nadal ją prowadzi, ale optymalizuje prowadzoną działalność, by spłacić wierzycieli z bieżących dochodów firmy zgodnie z zawartymi układami.
Kolejna różnica między tymi procedurami: Wszczęcia postępowania upadłościowego może żądać zarówno dłużnik, jak i jego wierzyciele (z reguły jednak dłużnik). Restrukturyzacja wszczynana jest przede wszystkim na żądanie dłużnika.
W przypadku jednoczesnego złożenia wniosku o upadłość konsumencką oraz wniosku restrukturyzacyjnego lub też złożenia wniosku o upadłość konsumencką mimo niezakończonego postępowania upadłościowego, zgodnie z art. 9b Prawa upadłościowego prymat wiedzie procedura restrukturyzacyjna.
Art. 9b. [Pierwszeństwo wniosku restrukturyzacyjnego]
1. W przypadku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości i wniosku restrukturyzacyjnego, w pierwszej kolejności rozpoznaje się wniosek restrukturyzacyjny.
2. Sąd upadłościowy wstrzymuje rozpoznanie wniosku o ogłoszenie upadłości do czasu wydania prawomocnego orzeczenia w sprawie wniosku restrukturyzacyjnego. Wstrzymanie rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości nie wyłącza możliwości zabezpieczenia majątku.
3. Jeżeli wstrzymaniu rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości sprzeciwia się interes ogółu wierzycieli, przepisu ust. 2 nie stosuje się. W takiej sytuacji sąd upadłościowy wydaje postanowienie o przejęciu wniosku o ogłoszenie upadłości i wniosku restrukturyzacyjnego do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia jednym postanowieniem. Sąd upadłościowy rozpoznaje wnioski w składzie właściwym dla rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości.
4. Jeżeli przejęcie wniosku o ogłoszenie upadłości i wniosku restrukturyzacyjnego do wspólnego rozpoznania prowadziłoby do znacznego opóźnienia wydania orzeczenia w przedmiocie ogłoszenia upadłości, ze szkodą dla wierzycieli, a podstawy restrukturyzacji przedstawione przez dłużnika we wniosku restrukturyzacyjnym są znane sądowi upadłościowemu, sąd upadłościowy nie wydaje postanowienia o przejęciu wniosków do wspólnego rozpoznania i rozpoznaje wniosek o ogłoszenie upadłości, o czym zawiadamia sąd restrukturyzacyjny.